Để giải quyết tình trạng người di cư tự do và kết hôn không giá thú từ Lào sang Việt Nam sinh sống tại các tỉnh vùng biên giới, ngày 08/7/2013, Chính phủ hai nước Việt Nam - Lào đã ký Thỏa thuận giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào về việc giải quyết vấn đề người di cư tự do và kết hôn không giá thú trong vùng biên giới hai nước (sau đây gọi chung là Thỏa thuận). Thỏa thuận này có hiệu lực trong vòng 03 năm kể từ ngày 14/11/2013 và được gia hạn đến ngày 14/11/2019. Trong khuôn khổ Thỏa thuận, ngày 27/8/2018, Trưởng đoàn đại biểu biên giới Việt Nam đã phê duyệt danh sách người di cư tự do và kết hôn không giá thú được phép ở lại Việt Nam của tỉnh Quảng Trị với tổng số là 855 trường hợp, trong đó, tại xã A Dơi có 281 trường hợp.
Xã A Dơi, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị được xác định là “điểm nóng” về tình trạng “không giấy tờ tùy thân” của người di cư tự do Lào sang sinh sống từ nhiều năm nay với 42 hộ, với 236 nhân khẩu di cư tự do và 49 trường hợp kết hôn không giá thú - tất cả những người này đều thuộc đối tượng giải quyết của Thỏa thuận. Theo UBND tỉnh Quảng Trị, thực trạng này đã tồn tại từ nhiều năm nay, chủ yếu là do dân cư hai bên biên giới có quan hệ họ hàng, thân tộc, có tập quán du canh, du cư.
 |
 |
Ngay sau khi danh sách được phê duyệt, Bộ Tư pháp (Cục Hộ tịch, Quốc tịch, Chứng thực) đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan Trung ương, chính quyền địa phương và nhận được sự hỗ trợ của Cao ủy Liên Hợp quốc về người tị nạn (UNHCR) để thành lập Đoàn công tác liên ngành đến làm việc tại tỉnh Quảng Trị (từ ngày 24-29/9/2018). Tại đây, Đoàn công tác đã đến xã A Dơi, huyện Hướng hóa để trực tiếp hướng dẫn cho 119 người có tên trong Danh sách được phê duyệt lập hồ sơ xin nhập quốc tịch Việt Nam. Ngày 23/11/2018, Chủ tịch nước đã ký Quyết định số 2157/QĐ-CTN về việc cho nhập quốc tịch Việt Nam đối với 119 trường hợp này.
Ngày 12/12/2018, tại xã A Dơi, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị, UBND tỉnh Quảng Trị đã phối hợp với Bộ Tư pháp tổ chức Lễ công bố và trao Quyết định của Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam về việc nhập quốc tịch Việt Nam cho 119 trường hợp người di cư tự do và kết hôn không giá thú.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Công Khanh, Cục trưởng Cục Hộ tịch, Quốc tịch, Chứng thực, đã đánh giá cao sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ của các Sở, ban, ngành của UBND tỉnh Quảng Trị, từ đó giúp công tác rà soát, lập danh sách và hoàn thiện hồ sơ xin nhập quốc tịch được hoàn thiện và sớm chuyển về Bộ Tư pháp. Ông Nguyễn Công Khanh đã chúc mừng 119 người đã được chính thức trở thành công dân nước CHXHCN Việt Nam trong đợt này; khẳng định sự kiện ngày 12/12 có ý nghĩa quan trọng không chỉ đối với bà con xã A Dơi, mà còn là ngày đặc biệt đối với Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực.
Tại buổi Lễ, ông Hà Sỹ Đồng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị, Trưởng Ban Chỉ đạo thực hiện Thỏa thuận tại tỉnh Quảng Trị, cho biết, sau khi trao Quyết định lần này, UBND tỉnh Quảng Trị sẽ chỉ đạo Sở Tư pháp cùng với chính quyền địa phương huyện Hướng Hóa tiến hành các thủ tục tiếp theo về hộ khẩu, chứng minh nhân dân và các chế độ chính sách cho bà con; tăng cường tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách, pháp luật để bà con chấp hành tốt các quy định của Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương, từ đó đảm bảo các quyền lợi, nghĩa vụ của công dân theo quy định pháp luật hiện hành. Ông Hà Sỹ Đồng bày tỏ mong muốn các cấp, ngành tiếp tục quan tâm, hỗ trợ bà con ổn định cuộc sống, hòa nhập và xây dựng bản làng yên ấm, góp phần xây dựng đường biên giới Việt Nam hòa bình, hữu nghị và đảm bảo an ninh, quốc phòng.
 |
 |
Hòa mình trong không khí phấn khởi, vui vẻ khi nhận được Quyết định nhập quốc tịch Việt Nam, những người được trao Quyết định đều bày tỏ niềm xúc động và vui mừng trước sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và các cấp, ngành; đồng thời khẳng định sẽ thực hiện nghiêm túc, đầy đủ chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các quyền và nghĩa vụ của một công dân Việt Nam.
Sự kiện trao Quyết định nhập quốc tịch Việt Nam cho 119 người không quốc tịch từ Lào di cư sang sinh sống tại Việt Nam tại xã A Dơi một lần nữa khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc thực hiện Thỏa thuận giữa hai Chính phủ Việt Nam - Lào trong việc giải quyết vấn đề di cư tự do và kết hôn không giá thú, cũng như trong việc giải quyết vấn đề người không quốc tịch tại Việt Nam.
Vũ Thu Hằng