Luật hộ tịch là đạo luật quan trọng liên quan đến việc bảo đảm thực hiện quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân đã được ghi nhận trong Hiến pháp năm 2013. Đây là lần đầu tiên Việt Nam có văn bản ở tầm Luật để điều chỉnh riêng về lĩnh vực hộ tịch, sau nhiều năm điều chỉnh bằng các Nghị định của Chính phủ. So với quy định pháp luật hộ tịch hiện hành, Luật hộ tịch có nhiều nội dung mới mang tính đột phá, cải cách mạnh mẽ công tác đăng ký, quản lý hộ tịch nói riêng và quản lý dân cư nói chung. Để triển khai thực hiện Luật hộ tịch, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 59/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật hộ tịch. Vì vậy, Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tham mưu Bộ trưởng ban hành Kế hoạch với phạm vi bao gồm những nhiệm vụ được phân công trong Luật hộ tịch, Kế hoạch triển khai thi hành Luật hộ tịch ban hành kèm theo Quyết định số 59/QĐ-TTg ngày 15/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ.
Kế hoạch được ban hành gồm 3 phần với 8 nhóm nhiệm vụ lớn, cụ thể:
(1) Xây dựng trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật hộ tịch.
(2) Xây dựng trình Chính phủ Nghị định quy định về việc quản lý, sử dụng Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử; thủ tục đăng ký hộ tịch trực tuyến.
(3) Xây dựng Thông tư quy định chi tiết một số điều của Nghị định quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật hộ tịch; ban hành, hướng dẫn sử dụng, quản lý Sổ hộ tịch, Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn, trích lục hộ tịch và các biểu mẫu hộ tịch khác; điều kiện, trình tự đăng ký khai sinh, kết hôn, khai tử lưu động; ủy quyền thực hiện đăng ký hộ tịch.
(4) Phối hợp với Bộ Công an, Bộ Ngoại giao, Bộ Tài chính xây dựng văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết các nội dung được giao trong Luật hộ tịch.
(5) Rà soát các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành liên quan đến Luật hộ tịch, đề xuất sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật bảo đảm thi hành hiệu quả Luật hộ tịch.
(6) Tổ chức quán triệt thực hiện và tuyên truyền, phổ biến Luật hộ tịch và các văn bản hướng dẫn thi hành
(7) Xây dựng Đề án Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc
(8) Rà soát, đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ hộ tịch, kiện toàn đội ngũ công chức làm công tác hộ tịch ở cấp huyện, cấp xã và cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài đáp ứng các tiêu chuẩn bảo đảm thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao trong Luật hộ tịch.
Trong mỗi nhóm nhiệm vụ nói trên có các nhiệm vụ cụ thể, phân công đơn vị thực hiện, đơn vị phối hợp và tiến độ hoàn thành nhiệm vụ.
Việc triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch sẽ góp phần quan trọng để nâng cao hiệu quả công tác đăng ký và quản lý hộ tịch, góp phần khẳng định vai trò và vị thế của công tác đăng ký và quản lý hộ tịch trong công tác quản lý dân cư.
Nghiêm Hà Hải