Bên cạnh những thuận lợi, kết quả đáng khích lệ trong quá trình triển khai thi hành Luật hộ tịch, qua công tác thanh tra, kiểm tra cũng như tổng hợp phản ánh từ các địa phương, cho thấy công tác đăng ký hộ tịch thời gian qua vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc cần được tổng kết, đánh giá toàn diện để tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật về hộ tịch trong thời gian tới.
Nhằm đánh giá khách quan, toàn diện tình hình, kết quả 06 năm triển khai thi hành Luật Hộ tịch và các văn bản quy định chi tiết thi hành (từ ngày 01/01/2016 đến hết ngày 31/12/2021), nhận diện những khó khăn, vướng mắc; xác định nguyên nhân, đề xuất những giải pháp khắc phục, nâng cao chất lượng, hiệu quả của hoạt động đăng ký, quản lý hộ tịch, bảo đảm quyền đăng ký hộ tịch của người dân, cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực đăng ký hộ tịch; đồng thời để thực hiện có hiệu quả Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 06/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030”, ngày 27/6/2022, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc đã ký Quyết định số 1429/QĐ-BTP ban hành Kế hoạch tổng kết 06 năm triển khai thi hành Luật Hộ tịch.
Tổng kết việc triển khai thi hành Luật Hộ tịch, các văn bản quy định chi tiết thi hành được thực hiện trên phạm vi toàn quốc, các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, trong quá trình tổng kết, các đơn vị cần tập trung các vấn đề sau:
Một là, đánh giá tổng quát các nhiệm vụ được giao theo Kế hoạch triển khai thi hành Luật Hộ tịch, bao gồm: xây dựng các văn bản QPPL quy định chi tiết các nội dung được giao trong Luật Hộ tịch; rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến Luật Hộ tịch, đề xuất sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới bảo đảm thi hành hiệu quả Luật Hộ tịch
(nhiệm vụ của cơ quan quản lý ở Trung ương); tổ chức quán triệt, tuyên truyền, phổ biến Luật Hộ tịch và các văn bản quy định chi tiết thi hành; ứng dụng công nghệ thông tin trong đăng ký và quản lý hộ tịch (kết quả triển khai Đề án Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử; thực hiện số hóa Sổ hộ tịch, đăng ký hộ tịch trực tuyến) tại địa phương; rà soát, đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ hộ tịch, kiện toàn đội ngũ công chức làm công tác hộ tịch; việc xây dựng và tổ chức thực hiện Kế hoạch triển khai thi hành Luật Hộ tịch ở các bộ, ngành, địa phương; tình hình, kết quả giải quyết các việc hộ tịch (có số liệu thống kê, báo cáo); việc hướng dẫn, đôn đốc, thanh tra, kiểm tra của cơ quan quản lý hộ tịch cấp trên và việc giải quyết theo thẩm quyền các khiếu nại, tố cáo liên quan đến hộ tịch (nếu có).
Hai là, đánh giá những vướng mắc, khó khăn phát sinh trong thực tế; kiến nghị, đề xuất giải pháp tháo gỡ, đặc biệt là các giải pháp để thực hiện tốt, hiệu quả đăng ký hộ tịch trực tuyến, liên thông các thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực hộ tịch.
Ba là, ghi nhận kịp thời những đóng góp tích cực của các tập thể và cá nhân trong việc triển khai thi hành Luật Hộ tịch, rà soát, đánh giá, suy tôn những cá nhân, tổ chức có cống hiến, thành tích, sáng kiến có hiệu quả trong việc triển khai thi hành Luật hộ tịch, khắc phục khó khăn trong đăng ký hộ tịch, bảo đảm quyền, lợi ích của người dân, được người dân, địa phương đánh giá cao để đề xuất Trung ương khen thưởng.
Việc tổng kết phải khách quan, toàn diện, hiệu quả, thực chất, tiết kiệm; nội dung tổng kết phải thiết thực, chính xác, có số liệu cụ thể, bám sát phản ánh đúng tình hình thực tế và các nhiệm vụ đã đề ra tại Quyết định số 59/QĐ-TTg ngày 15/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 333/QĐ-BTP ngày 14/02/2015 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp.
Nghiêm Hà Hải