Thực hiện Kế hoạch công tác năm 2020, trong Quý IV năm 2020, Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực phối hợp với Bộ Công an (Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự, xã hội) tổ chức 03 lớp tập huấn cho cán bộ của ngành Tư pháp và công an về lĩnh vực quốc tịch và các vấn đề có liên quan tại 03 miền Bắc, Trung và Nam. Lớp tập huấn đầu tiên đã được tổ chức vào ngày 08/12/2020 tại Thành phố Hồ Chí Minh với sự tham dự của học viên của 19 tỉnh/ thành phố trực thuộc Trung ương khu vực phía Nam. Tiếp theo, ngày 22/10/2020, lớp tập huấn thứ hai đã được tổ chức tại Thành phố Hải Phòng với sự tham dự của học viên của 25 tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương khu vực phía Bắc. Thành phần tham dự lớp tập huấn bao gồm các cán bộ, công chức làm công tác tư pháp (quốc tịch, hộ tịch), cán bộ của Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Phòng quản lý xuất nhập cảnh, Công an tỉnh. Báo cáo viên tại lớp tập huấn là Lãnh đạo Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực, Bộ Tư pháp và đại diện Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an.
Mục đích của các lớp tập huấn là nhằm giúp cán bộ, công chức làm công tác quốc tịch ở các Sở Tư pháp, Công an tỉnh phụ trách các mảng công việc liên quan đến quốc tịch nắm chắc về nghiệp vụ quốc tịch, như: các quy định mới về pháp luật quốc tịch vừa được ban hành (Nghị định số 16/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Quốc tịch Việt Nam; Thông tư số 02/2020/TT-BTP ngày 08/4/2020 của Bộ Tư pháp ban hành và hướng dẫn một số mẫu giấy tờ về quốc tịch); mối liên hệ giữa công tác hộ tịch và quốc tịch; hướng dẫn áp dụng một số quy định của pháp luật về quốc tịch trong thực tiễn. Đồng thời, nội dung của các lớp tập huấn cũng nhằm quán triệt đến lực lượng Công an về giải quyết yêu cầu về thường trú, xóa đăng ký thường trú, thu hồi và hủy bỏ giá trị sử dụng Hộ chiếu Việt Nam, Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân của người được thôi, bị tước, bị hủy bỏ Quyết định cho nhập quốc tịch Việt Nam theo quy định của Nghị định số 16/2020/NĐ-CP.
Tại lớp tập huấn, bên cạnh bộ tài liệu được biên soạn và cung cấp, các học viên đã được nghe Báo cáo viên thuyết trình về 03 chuyên đề chính, gồm:
Chuyên đề 1: Luật Quốc tịch Việt Nam – Nguyên tắc, căn cứ xác định quốc tịch Việt Nam, quốc tịch của trẻ em và giấy tờ chứng minh quốc tịch Việt Nam – nhằm ngăn ngừa, hạn chế tình trạng không quốc tịch;
Chuyên đề 2: Một số điểm mới của pháp luật quốc tịch và những lưu ý trong giải quyết hồ sơ về quốc tịch nhằm đảm bảo quyền có quốc tịch, và Giải quyết các việc hộ tịch trong mối liên hệ với các vấn đề về quốc tịch và
Chuyên đề 3: Công tác đăng ký cư trú, cấp giấy tờ cho người được nhập, được trở lại quốc tịch Việt Nam; việc xóa đăng ký cư trú, thu hồi CMND/Căn cước công dân của người được thôi, bị tước, bị hủy bỏ quyết định cho nhập quốc tịch Việt Nam. Ngoài ra, tại lớp tập huấn khu vực phía Nam, do đây là nơi có nhiều người di cư tự do từ Campuchia về sinh sống nên lớp tập huấn đã được nghe tham luận của Sở Tư pháp tỉnh An Giang về “Kinh nghiệm giải quyết việc cấp giấy tờ cho người di cư tự do tại tỉnh An Giang theo Tiểu Đề án 2” nhằm chia sẻ kinh nghiệm giải quyết hiệu quả việc cấp giấy tờ quốc tịch, hộ tịch, cư trú, Thẻ thường trú cho người di cư tự do từ Campuchia về cư trú tại tỉnh An Giang. Sau khi kết thúc phần nội dung, các Báo cáo viên và các học viên tham dự lớp tập huấn đã cùng chia sẻ, trao đổi, thảo luận, tháo gỡ những vướng mắc thực tiễn trong thực hiện Luật quốc tịch Việt Nam năm 2008 và các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành.
Do đây là lần đầu tiên tổ chức tập huấn chuyên sâu về công tác quốc tịch rộng rãi đến đối tượng là Công an của 63 tỉnh/thành phố nên lớp tập huấn này có ý nghĩa rất lớn trong việc giúp tư pháp, công an các địa phương có cách hiểu sâu sắc, nhất quán về các quy định của Luật quốc tịch Việt Nam, các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành mới được ban hành; đồng thời, làm rõ hơn mối quan hệ, trách nhiệm của cơ quan tư pháp, cơ quan công an trong giải quyết các việc về quốc tịch, qua đó, đảm bảo quyền có quốc tịch và giúp hạn chế việc phát sinh tình trạng không quốc tịch cư trú tại địa phương.
Tất cả những vướng mắc, những băn khoăn của học viên đã được Báo cáo viên giải đáp, giúp các học viên có thể áp dụng hiệu quả từng quy định của pháp luật về quốc tịch và pháp luật có liên quan vào thực tiễn. Các học viên tham dự đã đánh giá rất cao chất lượng và sự cần thiết của lớp tập huấn và cho rằng, lớp tập huấn đã mang lại nhiều kiến thức bổ ích, thiết thực đối với nhu cầu và nội dung công việc, giúp cán bộ địa phương tránh những sai sót trong quá trình giải quyết các yêu cầu của người dân.
Dự kiến, lớp tập huấn thứ ba cho các tỉnh/ thành phố khu vực miền Trung sẽ được tổ chức tại tỉnh Thừa Thiên Huế vào trung tuần tháng 11 hoặc tháng 12/2020.
Đỗ Đình Chuyền