Bảo đảm sự thống nhất giữa dự án Luật hộ tịch và dự án Luật căn cước công dân nhằm đạt mục tiêu của Đề án 896

(10/06/2014)

Dự án Luật hộ tịch và dự án Luật căn cước công dân là 2 dự án Luật quan trọng, một mặt nhằm thể chế hóa quy định mới của Hiến pháp về quyền con người, quyền công dân, góp phần tăng cường công tác quản lý dân cư trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, mặt khác tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho việc thực hiện thành công Đề án Tổng thể đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý dân cư giai đoạn 2013 - 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 896/QĐ-TTg ngày 08 tháng 6 năm 2013 (gọi tắt là Đề án 896).

Tuy nhiên, tại phiên thảo luận ở tổ ngày 09/6/2014, một số Đại biểu Quốc hội còn băn khoăn về vấn đề chưa được thống nhất trong hai dự án Luật này, cụ thể là: dự thảo Luật Hộ tịch quy định giao công chức Tư pháp - hộ tịch cấp Giấy khai sinh và cấp Số định danh cá nhân cho trẻ em mới sinh từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư do Bộ Công an quản lý; trong khi đó, dự thảo Luật Căn cước công dân quy định trẻ em sinh ra sẽ được cơ quan công an cấp Thẻ căn cước công dân và Số định danh cá nhân.

Về vấn đề này, nhiều Đại biểu Quốc hội cho rằng:

Thứ nhất, theo quy định của pháp luật hiện hành và thực tế ở nước ta từ trước đến nay, Giấy khai sinh là loại giấy tờ đầu tiên được cấp cho một người từ khi mới sinh ra, có giá trị pháp lý đặc biệt quan trọng, giúp xác định một cách chính xác các thông tin cơ bản của cá nhân (như họ và tên; giới tính; ngày, tháng, năm sinh; nơi sinh; dân tộc; quốc tịch; họ và tên cha, mẹ...) và làm cơ sở cho việc cấp phát các giấy tờ khác của cá nhân về sau như hộ khẩu, thẻ bảo hiểm y tế, hộ chiếu, văn bằng, chứng chỉ, chứng minh nhân dân... Đối với trẻ em dưới 14 tuổi, Giấy khai sinh với đầy đủ các thông tin về nhân thân như trên còn có ý nghĩa như giấy thông hành cho trẻ em phục vụ cho việc đi lại. Các ý kiến này cho rằng việc cấp Giấy khai sinh cho trẻ em từ khi mới sinh là cần thiết. Do đó, việc giao công chức Tư pháp - hộ tịch cấp Giấy khai sinh và cấp Số định danh cá nhân cho trẻ em mới sinh như dự thảo Luật hộ tịch là phù hợp, bảo đảm thực hiện mục tiêu đã được xác định tại Đề án 896.

Thứ hai, theo quy định tại khoản 1, Điều 3 dự thảo Luật căn cước công dân thì căn cước công dân là “thông tin cơ bản về gốc tích, đặc điểm nhân dạng của công dân theo quy định của Luật này để xác định một người cụ thể và phân biệt người này với người khác”. Do đó, việc cấp Thẻ căn cước công dân cho trẻ em từ khi sinh ra đến dưới 14 tuổi là chưa phù hợp với khái niệm "căn cước" trong dự thảo Luật. Với độ tuổi từ khi sinh ra đến dưới 14 tuổi, các đặc điểm nhân dạng của trẻ em chưa ổn định. Nghiên cứu trên 100 quốc gia quản lý dân cư thông qua phương thức cấp thẻ căn cước công dân cũng cho thấy, tuyệt đại đa số các nước đều cấp Thẻ căn cước công dân cho những người ở độ tuổi 14, 15, 18 là khi đặc điểm nhân dạng đã khá ổn định, ít thay đổi. Bên cạnh đó, theo pháp luật Việt Nam, từ đủ 14 tuổi là độ tuổi bắt đầu chịu trách nhiệm hình sự, do vậy, cấp Thẻ căn cước công dân cho người từ đủ 14 tuổi trở lên, như cấp chứng minh nhân dân hiện nay, là hoàn toàn phù hợp.

Để bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ của dự án Luật Hộ tịch với dự án Luật Căn cước công dân và Đề án 896, tại cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo Đề án 896 do Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì, với sự tham gia của Lãnh đạo Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Ủy ban Pháp luật và Ủy ban Quốc phòng An ninh của Quốc hội, Phó Thủ tướng cũng đã kết luận, “khi đăng ký khai sinh, công chức Tư pháp - hộ tịch nhập thông tin khai sinh của công dân vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để lấy Số định danh cá nhân ghi vào Sổ hộ tịch, trích lục khai sinh”; “dự thảo Luật căn cước công dân không quy định cấp “Thẻ căn cước” cho công dân từ khi sinh ra đến 14 tuổi, Bộ Công an giải trình rõ với Ủy ban Thường vụ Quốc hội về vấn đề này”.

Như vậy, để bảo đảm thực hiện mục tiêu và giải pháp mà Đề án 896 đưa ra, dự án Luật Hộ tịch và dự án Luật Căn cước công dân cần được chỉnh lý theo hướng cấp Thẻ căn cước công dân cho người từ đủ 14 tuổi trở lên; đối với trẻ em mới sinh thì cấp Giấy khai sinh; Số định danh cá nhân được ghi trên Giấy khai sinh và khi trẻ em đủ 14 tuổi trở lên thì Số định danh cá nhân sẽ là số Thẻ căn cước công dân.

Thành Nam


Các tin đã đưa ngày:
                                  
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      
  • Lượt truy cập:
Chung nhan Tin Nhiem Mang