Do tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp và nhiều địa phương đang thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ, nên Hội thảo được tổ chức theo hình thức trực tuyến qua phần mềm Zoom với sự tham gia của đại diện của các Bộ, ngành: Bộ Công an, Bộ Ngoại giao, Bộ Y tế, Tổng Cục thống kê (Bộ Kế hoạch và đầu tư), một số đơn vị của Bộ Tư pháp. Các đại biểu tham dự trực tuyến từ địa phương bao gồm 9 đơn vị trong đó có 3 trường Cao đẳng Luật: miền Bắc, miền Trung, miền Nam của Bộ Tư pháp và 6 Sở Tư pháp.
Trong Chương trình hành động quốc gia về đăng ký và thống kê hộ tịch của Việt Nam giai đoạn 2017-2024, một trong những nội dung chính, quan trọng là hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh hoạt động đăng ký, thống kê hộ tịch, từ đó tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, hiệu lực cho việc thực hiện các mục tiêu tổng quát và mục tiêu cụ thể của công tác đăng ký, thống kê hộ tịch của Việt Nam được xác định tại Chương trình.
Qua hơn 04 năm triển khai thưc hiện Chương trình hành động, về cơ bản nhiệm vụ xây dựng thể chế đã được thực hiện đúng tiến độ, các quy định pháp luật hộ tịch đã được việc triển khai thực hiện thống nhất, nền nếp trên cả nước và đạt được những kết quả tích cực. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, các việc hộ tịch luôn phát sinh hết sức đa dạng, nhiều sự kiện hộ tịch thường xuyên xảy ra nhưng lại có nhiều yếu tố, tình huống mới mà Luật Hộ tịch và các văn bản quy định chi tiết hiện hành chưa dự liệu được. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh các lĩnh vực liên quan cũng có nhiều thay đổi, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính dẫn đến nhiều quy định của pháp luật về đăng ký, thống kê hộ tịch không còn phù hợp, không còn bảo đảm tính thống nhất; một số quy định chưa phù hợp với thông lệ quốc tế, cần có sự nghiên cứu, đánh giá chuyên sâu nhằm đáp ứng với điều kiện hội nhập. Vì vậy, việc tiếp tục hoàn thiện thể chế trong lĩnh vực hộ tịch, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân thực hiện thủ tục đăng ký hộ tịch, cơ quan đăng ký hộ tịch nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động là nhiệm vụ quan trọng, cần quan tâm triển khai thực hiện thường xuyên.
Tại Hội thảo, Nhóm chuyên gia đã trình bày dự thảo Báo cáo đánh giá rà soát khuôn khổ pháp luật về đăng ký, thống kê hộ tịch và quản lý định danh ở Việt Nam, nhằm chỉ ra những hạn chế, bất cập của hệ thống pháp luật về đăng ký, thống kê hộ tịch, tập trung vào hai sự kiện hộ tịch chính: sinh, tử và công tác quản lý định danh cá nhân, trong mối quan hệ so sánh với kinh nghiệm quốc tế tốt nhất để từ đó tiếp tục đề xuất hoàn thiện hệ thống pháp luật điều chỉnh hoạt động này, khuyến nghị cải tiến quy trình, bao gồm cả hệ thống tổ chức bộ máy thực hiện công tác này.
Các đại biểu từ các bộ, ngành, địa phương, cơ quan thực thi pháp luật hộ tịch, với kinh nghiệm thực tế quản lý, đăng ký, thống kê hộ tịch, quản lý định danh đã có những ý kiến trao đổi, đóng góp quý báu cho các đánh giá, khuyến nghị được nêu trong Báo cáo, đặc biệt là những bất cập, tồn tại, hạn chế, giúp các chuyên gia có kinh nghiệm tiếp tục hoàn thiện Báo cáo, là cơ sở khoa học để Bộ Tư pháp tiếp tục hoàn thiện thể chế trong lĩnh vực đăng ký, thống kê hộ tịch./.
Trần Thị Thu Hằng